En çok görülen kireçlenme şekli diz kireçlenmesi ya da bilinen adıyla eklemlerde sıvı kaybıdır. Ortopedi hastalarının büyük bir bölümünün diz ağrısı yani kireçlenme şikayeti vardır. Kireçlenme, yada eklemlerde sıvı kaybı, oldukça ağrılı ve kişinin günlük yaşamını doğrudan etkileyen bir durumdur. Eğer kalçada, dizde yada ayak bileğinde ise kişinin yürümesini kısıtlayabilir, omuzda ise kolu kaldırmasını engeller, parmaklarında ve el bileğinde oluşursa kişi yemek yemek gibi basit işleri bile zor yapar hale gelir. Kireçlenme bir anda olmaz. Bir eklemde kireçlenme gelişmesi için o eklemin uzun süre aşırı şekilde kullanılmış olması yada sürekli olarak küçük darbeler almış olması gerekir. Bunu anlamak için biraz eklemi oluşturan yapılar hakkında bilgi verelim. Eklemlerimiz, eklem kıkırdağı denilen ve asıl görevi eklemin rahat hareketini sağlayacak eklem sıvısını üretmek olan bir doku ile kaplıdır. Kıkırdak miktarı çocukluk çağında oldukça fazladır. Yaş ilerledikçe kıkırdak kalınlığı azalır. Kıkırdak belirli bir kalınlığın altına indiğinde ise artık gerekli olan eklem içi sıvıyı üretemez. Bu durum kireçlenmenin başlangıcıdır.
DİZ KİREÇLENMESİNİN AMELİYATSIZ TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Erken dönemde kıkırdakların sıvı üretememesi yada dize alınan darbelere bağlı bölgesel kıkırdak hasarı olan durumlarda diz içerisine yapılabilecek farklı tedaviler ile dizin kireçlenmesinin önüne geçmek mümkündür. Bu dönemde, hastaların kilo vermesi, diz çevresi kasları kuvvetlendirecek kas ve denge egzersizi programlarına dahil edilmesi, günlük hareketlerinin ve alışkanlıklarının dize yük vermeyecek şekilde düzenlenmesi şikayetlerin azaltılması için çok önemlidir. Diz içi kıkırdak onarımını ve yeni kıkırdak oluşumunu tetikleyecek Kök Hücre Tedavisi, PRP uygulaması ve dize kayganlık sağlayıp sürtünmeyi azaltacak Hyaluronik asit uygulamaları yapılabilir. Diz kireçlenmesi bu aşamada tedavi edilmez ise zaman içerisinde dizin çevresini saran yapılarda bozulma başlar. Hastalar bunu dizin şeklinin değişmesi ve ağrısının artması ile anlayabilir. Diz kireçlenmesi sadece kemiklerin değil dizin bütününün hastalığıdır. Şekil bozulması başladıktan sonra ameliyatsız tedavilerin başarısı azalmaya başlar. Yine bu aşamada halen daha dizi kurtarmak mümkündür. Özellikle dizin sadece bir tarafını tutan kireçlenmelerde dize binen yük dağılımını değiştirecek kemik ameliyatları ve diz içi Hyaluronik asit, Kök Hücre ve PRP tedavileri, belirli sürelerle kullanılacak dizlikler ile kişinin bir süre daha kendi dizini kullanması sağlanabilir.
DİZ KİREÇLENMESİ NE ZAMAN AMELİYAT EDİLMELİDİR?
Bu tedavilere cevap vermeyen, hastanın sürekli ağrı kesici kullanmak zorunda kaldığı, kısa mesafe yürüyüşleri bile yapamadığı, merdiven inip çıkamadığı son evre diz kireçlenmelerinde ise önerilebilecek tedavi diz protezi ameliyatıdır. Diz protezi ameliyatı, ortopedi ameliyatları arasında sonucu en iyi ameliyatların başında gelir. Ancak ameliyata karar vermeden önce diğer tüm tedavilerin denenmiş olduğundan emin olmak gerekir. Hastalığınız ile ilgili doğru tanı ve ayrıntılı bilgi için lütfen uzman doktorunuza danışınız.